|
|
Obecny czas: Czw, 18.04.2024, 10:52
|
Zobacz posty bez odpowiedzi | Zobacz aktywne tematy
|
Strona 1 z 1
|
[ 14 posty(ów) ] |
|
Autor |
Wiadomość |
VW_Marcin
Postów: 17041 Miejscowość: Mrągowo
Samochód: Opel Astra G Sedan
|
Żubr i Tur
W 1952 roku w Biurze Konstrukcyjnym Przemysłu Motoryzacyjnego w Warszawie rozpoczęto wstępne prace nad pierwszym polskim samochodem ciężarowym dużej ładowności. Podstawowe wytyczne do konstrukcji brzmiały następująco: ładowność 8000 kg, silnik ZS o mocy 110 kV, możliwość budowy pojazdów pochodnych oraz stosowanie dostępnych krajowych materiałów i technologii. Konstrukcję silnika do tego samochodu prowadził proj, dr inż. S. Loth, a pomagali mu inżynierowie Dobrzyńsk i Cudny. Prototypowy silnik, który oznaczono symbolem S-560 wykonany został w 1954 roku. Zespoły podwoziowe opracowane zostały pod kierunkiem dr. W. Kończykowskiego przez grupę inżynierów w składzie Sawicki, Pokorski i Gotz.
Prototyp samochodu ciężarowego, który oznaczono symbolem A 80, wykonany został w BKPMot w 1955 roku. Miał on następującą charakterystykę techniczną. Silnik ZS typu S-56 był pochylony w prawo 0 30° (ad pionu) i ustawiony wzdłużnie nad osią przednią. Objętość skokowa tej 6-cylindrowej jednostki wynosiła 9,935 dm. Przy stopniu sprężania 19 silnik osiągał moc 103 kW przy 2200 obr/min. Maksymalny moment obrotowy wynosił 490 Nm przy 1400 obr/min, kuty wał korbowy z przykręcanymi przeciwciężarami podparty był na siedmiu łożyskach ślizgowych. Zastosowano wtrysk bezpośredni do toroidalnych komór spalania mieszczących się w denkach tłoków silnika. W układzie zasilania użyto tłoczkowej pompy wtryskowej typu Boach oraz wtryskiwaczy z rozpylaczami czopikowymi. Silnik miał górnozaworowy, popychaczowy układ rozrządu, smarowanie obiegowe pod ciśnieniem oraz chłodzenie cieczą o obiegu wymuszonym. Masa suchego silnika wynosiła 950 kg. W instalacji elektrycznej pojazdu zastosowano prądnicę prądu stałego o mocy 300 W. Rozrusznik o mocy 3,0 kW włączany był elektromagnetycznie.
Układ napędowy tego samochodu rozwiązano klasycznie. Cierne sprzęgło jednotarczowe sterowane było mechanicznie. Skrzynka przekładniowa o pięciu biegach była oddzielona ad silnika i podwieszona da ramy pojazdu. Biegi II, III, IV i V miały synchronizację, przy czym bieg czwarty wykonano jako bezpośredni. Przedni i tylny odcinek wału napędowego wyposażony zastał w dwa przeguby krzyżakowe z łożyskowaniem igiełkowym. W tylnym moście napędowym pojazdu zastosowano podwójną zespoloną przekładnię główną. Pierwszy stopień tworzyła przekładnia stożkowa o przełożeniu 2,57, drugi stopień przekładnia walcowa. Całkowite przełożenie przekładni głównej wynosiło 8,05. Przygotowano także przekładnie główne o innych wartościach przełożeń (7, 10 i 9, 15).
Podłużnicowa rama samochodu A 80 była spawana. Sztywna oś przednia oraz tylny most zawieszone zostały na wzdłużnych półeliptycznych resorach piórowych. Zastosowano szprychowe, dzielone koła jezdne (typu Trilex) odlewane z żeliwa oraz ogumienie dętkowe o wymiarach 12.00-22". W układzie kierowniczym wżyta przekładni śrubowo-kulkowej o przełożeniu 30. Jednoobwodowy układ hamulcowy uruchamiany był pneumatycznie i miał możliwość podłączenia instalacji hamulcowej przyczepy. Taśmowy hamulec pomocniczy (ręczny) był sterowany mechanicznie i działał na wał napędowy. Ponadto samochód wyposażony został w hamulec silnikowy. Wagonowa kabina kierowcy miała płaską oraz dzieloną szybę przednią. W tylnej części kabiny zamontowano dwie składane leżanki mogące także służyć jako dodatkowe siedzenia dla dwóch osób. Skrzynia ładunkowa mająca konstrukcję drewnianą, przystosowana była do montażu pałąków i opończy. Powierzchnia ładowania wynosiła 11,2 m2. Przy rozstawie osi równym 4100 mm długość pojazdu określono na 7346 mm.
Masa własna pojazdu wynosiła 7250 kg. Samochód A 80 przystosowany był do ciągnięcia przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej 14 000 kg. Prędkość maksymalna wynosiła 72 km/h, a średnie zużycie paliwa ok. 25 dm3 /100 km.
SamochĂłd prototypowy miaĹ‚ masÄ™ wĹ‚asnÄ… wiÄ™kszÄ… od zaĹ‚oĹĽonej, natomiast silnik nie osiÄ…gaĹ‚ zakĹ‚adanych parametrĂłw. Na skutek trudnoĹ›ci zwiÄ…zanych z lokalizacjÄ… przyszĹ‚ej produkcji, tempo prac konstrukcyjnych i badawczych ulegĹ‚o znacznemu obniĹĽeniu. Dopiero w 1957 roku, gdy powstaĹ‚y moĹĽliwoĹ›ci ulokowania produkcji zespoĹ‚Ăłw tego pojazdu w roĹĽnych zakĹ‚adach, przystÄ…piono do dalszych intensywnych prac nad rozwojem tej konstrukcji. Prace te polegaĹ‚y gĹ‚Ăłwnie ma zwiÄ™kszeniu parametrĂłw silnika,, zmniejszeniu masy oraz budowie pojazdĂłw pochodnych. W tym okresie Biuro Konstrukcyjne PrzemysĹ‚u Motoryzacyjnego opracowaĹ‚a konstrukcjÄ™ i wykonaĹ‚o prototypy kilku pojazdĂłw opartych na podstawowych zespoĹ‚ach samochodu ciężarowego typ A 80. Pierwszym z nich byĹ‚ autobus turystyczny A-81 z 52 miejscami siedzÄ…cymi. NastÄ™pnie opracowano konstrukcjÄ™ samochodĂłw samowyĹ‚adowczych typu A-01 i A-02 0 Ĺ‚adownoĹ›ci 7500 kg. Nieco później powstaĹ‚ ciÄ…gnik siodĹ‚owy oznaczony symbolem C-90. DecyzjÄ… wĹ‚adz zwierzchnich, produkcjÄ™ samochodĂłw ciężarowych duĹĽej Ĺ‚adownoĹ›ci zlokalizowano w JelczaĹ„skich ZakĹ‚adach Samochodowych przy uwzglÄ™dnieniu szerokiej kooperacji. Silniki wytwarzane byĹ‚y w ZakĹ‚adach Mechanicznych im. M. Nowotki w Warszawie, skrzynie przekĹ‚adniowe w ZakĹ‚adach Motoryzacyjnych w Tczewie, tylne mosty w ZakĹ‚adach Mechanicznych w ĹabÄ™dach, osie przedmie w Hucie Stalowa Wola, a Fabryka SamochodĂłw Ciężarowych w Starachowicach dostarczaĹ‚a ukĹ‚ady kierownicze i hamulcowe.
Serię próbną samochodów, którym nadano nazwę Żubr wykonano na przełomie 1959 i 1960 roku, po czym rozpoczęto ich produkcję. Seryjny samochód Żubr A 80 miał zmienioną ,nieco charakterystykę silnika. Jego moc maksymalna wynosiła 103 kW przy 220U obr/min, a maksymalny moment obrotowy wzrósł do 500 Nm przy 1450 obr/min. Konstruktorom udało się obniżyć masę pojazdu o 500 kg (w stosunku do prototypu). Prace nad rozwojem konstrukcyjnego samochodu prowadzane były nadal. Jako podstawowe kierunki działania przyjęto: poprawę dynamiki pojazdu i jego niezawodność, zwiększenie komfortu jazdy oraz wprowadzanie zmian technologicznych umożliwiających obniżenie kosztów produkcji i podniesienie jakości. Wynikiem tych prac było wprowadzenie do produkcji w 1962 roku zmodernizowanego samochodu Żubr A 80 (rys. 2). Pojazd ten wyposażony został w usprawniany silnik oznaczony symbolem 5-560. Przy zachowaniu dotychczasowej średnicy cylindra 125 mm, zwiększono skok tłoka ze 135 do 150 mm. Objętość skokowa silnika wzrosła do 10,050 dm3. Ulepszono także kształt toroidalnej komory spalania. Uzyskano w ten sposób istotne podwyższenie osiągów silnika. Moc maksymalna tej jednostki wynosiła 132,3 kW przy 2000 obr/min natomiast maksymalny moment obrotowy wzrósł do 710 Nm. Dalsze obniżenie masy własnej Żubra uzyskano przez zmniejszenie średnicy kół jezdnych oraz zmianę piast bębnów i szczęk hamulcowych, Wprowadzona niedzielone koła tarczowe oraz ogumienie dętkowe o wymiarach 11.00-20". Zmniejszono także średnicę bębnów hamulcowych. W tylnym moście przełożenie przekładni głównej uległo zmniejszeniu do 7,1. Nowa, uproszczona technologicznie kabina, nadawała zmodernizowanemu Żubrowi korzystniejszy wygląd.
Dzięki wprowadzonym zmianom udało się obniżyć masę własną pojazdu do 6200 kg. Parametry eksploatacyjne uległy pewnej poprawie. Wzrosła dynamika pojazdu przy nieznacznym zmniejszeniu zużycia paliwa. Średnie zużycie paliwa kształtowało się na poziomie 23 dm3/100 km, a podczas jazdy z przyczepą wzrastało do 30 dm3/100 km.
Do prac nad modernizacją Żubra włączyli się także konstruktorzy Jelczańskich Zakładów Samochodowych. Efektem ich pracy było przedstawienie w I kwartale 1963 roku propozycji zmiany nadwozia tego samochodu. Nowa kabina miała estetyczną sylwetkę, a także poprawiała warunki pracy kierowcy. Zastosowano gięte szyby przednie o dużej powierzchni, a także gięte szyby w tylnych .narożnikach kabiny. Odwrócony został kierunek otwierania drzwi, co wpłynęło na poprawę bezpieczeństwa. Na podkreślenie zasługuje zastosowanie po raz pierwszy w polskim pojeździe układu czterech reflektorów. Wnętrze kabiny zaopatrzone w dobrą izolację cieplno-akustyczną mieściło oprócz foteli dla kierowcy i pasażera dwie składane leżanki, mocowane do tylnej ściany. W tym prototypie zmieniona została konstrukcja skrzyni ładunkowej. Dotychczas stosowane drewniane ściany skrzyni zastąpiono nowymi, wykonanymi z blachy stalowej. Powyższe propozycje nie zostały wdrożone, a produkowane wówczas Żubry nie należały do pojazdów nowoczesnych.
W trosce o zabezpieczenie rosnącego zapotrzebowania kraju na, samochody ciężarowe dużej ładowności oraz podobnych potrzeb naszych południowych sąsiadów nawiązano współpracę z Czechosłowacją w zakresie opracowania konstrukcji i przygotowania produkcji całej rodziny samochodów ciężarowych o ładownościach 8000, 10000 i 12 000 kg. W 1962 roku zorganizowane zostało wspólne biuro konstrukcyjne. W krótkim czasie opracowano założenia, a następnie dokumentację konstrukcyjną do budowy prototypów. W Jelczańskich Zakładach Samochodowych zbudowano samochody samowyładowcze, natomiast w Libereckich Zakładach Samochodowych (LIAZ) wykonano uniwersalne samochody skrzyniowe.
W lipcu 1963 roku zakończono budowę trzech prototypowych pojazdów, które otrzymały nazwę Tur. W samochodach tych wykorzystano polskie i czechosłowackie zespoły i elementy. Samochody Tur o ładowności ok. 7500 kg miały możliwość przechylania skrzyni ładunkowej na boki i do tyłu. Współpraca polsko-czechosłowacka nie doprowadziła jednak do podjęcia produkcji tej rodziny pojazdów.
źródło:polskie-auta
_________________ Motocykle, Quady, ATV, Mule, Skutery Wodne, Ubrania i Akcesoria Kawasaki!
|
Sob, 19.08.2006, 18:15 |
|
|
Ice
Moderator
Postów: 24507
|
Szczerze mówiac, gdybym zobaczył same foty to bym powiedział, że to jakiś Star/Jelcz...
No cóż. Zaskoczyła mnie data ich powstania, w życiu bym nie przypuszczał, że to ma już tyle latek.
kociak napisał(a): PrÄ™dkość maksymalna wynosiĹ‚a 72 km/h
Domyślam się, że z pustą paką?
_________________ | pajacyk.pl • polskieserce.pl | Kliknij raz dziennie. Codziennie.
|
Sob, 19.08.2006, 18:38 |
|
|
witek11
Postów: 1378 Miejscowość: Jarocin, Poznań
|
spoko maszynki polskiej motoryzacji
_________________ http://www.prisonplanet.com/
|
Sob, 19.08.2006, 21:14 |
|
|
ixxos
Postów: 4056 Miejscowość: tu i tam....
|
Wydaje mi siÄ™ ĹĽe ten ma bardzo wiele wspĂłlnego z Jelczem, konstrukcja kabiny bardzo podobna, i nie sÄ…dze, ĹĽe to przypadek
_________________ A co to ??" "A po co ??" " A dlaczego ??" :
|
Nie, 20.08.2006, 8:28 |
|
|
Ursus
Postów: 1182 Miejscowość: Oborniki Śląskie
Samochód: Renault Clio
|
Bo Żubr to poprzednik Jelcza. - A to zdjęcie, które pokazałeś przedstawia już chyba Jelcze
_________________ Elastyczne maty piaskowe ELASTON - nowość na rynku --> www.ELASTONE.pl
|
Nie, 20.08.2006, 10:11 |
|
|
VW_Marcin
Postów: 17041 Miejscowość: Mrągowo
Samochód: Opel Astra G Sedan
|
Tak żubr to był bezpośredni przodek jelcza. To zdjęcie to żubr.
_________________ Motocykle, Quady, ATV, Mule, Skutery Wodne, Ubrania i Akcesoria Kawasaki!
|
Nie, 20.08.2006, 10:14 |
|
|
czolgista55
Postów: 567 Miejscowość: [KBR] Brzesko
|
ten ciÄ…gnik wymiata, polak potrafi
_________________ Miłośnik samochodów z okresu PRL
|
Nie, 20.08.2006, 14:56 |
|
|
Globetrotter
Postów: 330 Miejscowość: Sobótka
|
A jak wy te zdjęcia tak wbijacie tutaj ze bez zadnych linków ani nic??!!
Heh jestem nie doswiadczony w tych sprawach!!
_________________ Miłość do Boga, aut i ciężarówek, która nigdy sie nie skończy...
www.globetrotter.fotosik.pl
|
Pon, 21.08.2006, 8:37 |
|
|
kenji
Postów: 9296 Miejscowość: ZS
Samochód: E39 & S203
|
polecam lekture FAQ
Na samej gorze, w belce, gdzie jest edycja profilu np
_________________ locha lover
|
Pon, 21.08.2006, 9:44 |
|
|
czolgista55
Postów: 567 Miejscowość: [KBR] Brzesko
|
Globetrotter napisał(a): A jak wy te zdjÄ™cia tak wbijacie tutaj ze bez zadnych linkĂłw ani nic??!! Heh jestem nie doswiadczony w tych sprawach!!
jak masz link to dajesz [img]adres%20obrazka[/img]
a jak chcesz z dysku to przez fotosik.pl albo imageshack.us
_________________ Miłośnik samochodów z okresu PRL
|
Pon, 21.08.2006, 19:34 |
|
|
Guardian
Postów: 271 Miejscowość: Sosnowiec
|
To prawda, że polak jednak potrafi... i nadal jakby nie było produkuje dobre ciężarówki, tak jak JELCZ, czy (MAN) STAR... co cieszy niezmiernie, bo jednak jakiś rodzimy przemysł motoryzacyjny nie zaginął w Polsce...
_________________ Wielki miłośnik - Scanii R i T - Volvo FH12 i FH16 - FIAT'a - MKS'u Dąbrowa Górnicza - Philadelphi 76ers - Carlsberga i Lecha - Gronhoelma i Hołowczyca - STAR WARS i LotR'a...
|
Czw, 24.08.2006, 10:50 |
|
|
Jakub_AK77
Postów: 2 Miejscowość: Bełchatów
|
Witam.
Czy ktoś wie może coś o zachowanym egzemplarzu Żubra ?
Pzdr jakub
|
Czw, 26.07.2007, 13:12 |
|
|
MaddDogg
Postów: 4102 Miejscowość: Jelenia Góra
Samochód: Nadal ich za mało..
|
JakiĹ› jest napewno
Sprzęt świetny, podoba mi się. V-Max miażdży jaja
_________________ S T A N C E | W O R K S
|
Czw, 26.07.2007, 23:38 |
|
|
kulikowski
Postów: 7455 Miejscowość: Warszawa
|
Re: 1960 Żubr A80
(C) Polskie-auta.pl (C) 1-87.pl (C) Karaspr.netne.net (C) Auta-prl.pl (C) Phototrans.eu Dane techniczneInne nazwy: Ĺ»ubr A80C Producent: JelczaĹ„skie ZakĹ‚ady Samochodowe, Jelcz-Laskowice, Polska NastÄ™pca: Jelcz 315 Segment: samochĂłd ciężarowy Silniki: S-56 lub S-560, wysokoprężny, z wtryskiem bezpoĹ›rednim, rzÄ™dowy, 6-cylindrowy Pojemność skokowa: 9935 ccm Ĺšrednica cylindra: 125,0 mm Skok tĹ‚oka: 135,0 mm StopieĹ„ sprężania: 19,0:1 Moc maksymalna: 140 KM przy 2200 obr/min lub 180 KM Maksymalny moment obrotowy: 490 Nm przy 1400 obr/min Skrzynia biegĂłw: manualna 5-biegowa NapÄ™d: tylny-klasyczny (4Ă—2) Hamulce: jednoobwodowe, pneumatyczne, bÄ™bnowe na 4 koĹ‚a ze wspomaganiem, hamulec rÄ™czny mechaniczny, taĹ›mowy, dziaĹ‚a na waĹ‚ napÄ™dowy, silnikowy (retarder), zamykajÄ…cy dopĹ‚yw paliwa do silnika oraz wylot spalin DĹ‚ugość: 7346 mm Szerokość: 2500 mm Wysokość: 2650 mm / 3000 mm (z opoĹ„czÄ…) Rozstaw osi: 4100 mm Rozstaw kół przednich: 2086 mm Rozstaw kół tylnych: 1800 mm Zwis przedni: 1440 mm Zwis tylny: 1806 mm PrzeĹ›wit: 307 mm KÄ…t natarcia: 28° kÄ…t zejĹ›cia: 20° Masa wĹ‚asna: 6750 kg Ĺadowność: 8000 kg Masa caĹ‚kowita: 15 580 kg Masa przyczepy: 14 000 kg Powierzchnia skrzyni Ĺ‚adunkowej: 11,2 m2 ObjÄ™tość skrzyni Ĺ‚adunkowej: 6,7 m3 Pojemność zbiornika paliwa: 160 l Ĺšrednica zawracania: w prawo 18,2 m, w lewo 16,8 m PrÄ™dkość maksymalna: 72 km/h ZuĹĽycie paliwa: 25 l/100 km (C) Polskie-auta.pl 1-87.pl Karaspr.netne.net Auta-prl.pl Phototrans.eu RUMMEL Aleksander - Polskie konstrukcje i licencje motoryzacyjne 1922-1980; Wydawnictwa Komunikacji i ĹÄ…cznoĹ›ci, Warszawa, 1985 SZELICHOWSKI StanisĹ‚aw - Sto lat polskiej motoryzacji; Krakowska Oficyna SAB, KrakĂłw, 2003 ZIELIĹSKI Andrzej - Polskie konstrukcje motoryzacyjne 1947-1960; Wydawnictwa Komunikacji i ĹÄ…cznoĹ›ci, Warszawa, 1985 ZIELIĹSKI Andrzej - Polskie konstrukcje motoryzacyjne 1961-1965; Wydawnictwa Komunikacji i ĹÄ…cznoĹ›ci, Warszawa, 2008
_________________ no i jest! Solidarni z Ukrainą
|
Pią, 03.06.2011, 20:30 |
|
|
|
Strona 1 z 1
|
[ 14 posty(ów) ] |
|
Kto jest online |
Użytkownicy przeglądający to forum: Google [Bot] oraz 5 gości |
|
Nie możesz zakładać nowych tematów na tym forum Nie możesz odpowiadać w tematach na tym forum Nie możesz edytować swoich postów na tym forum Nie możesz usuwać swoich postów na tym forum
|
| |