Samochody Świata - Forum Motoryzacyjne https://www.samochodyswiata.pl/ |
|
[szynobusy] 1933 Austro-Daimler/Fablok SAx ("Luxtorpeda") https://www.samochodyswiata.pl/viewtopic.php?f=22&t=34094 |
Strona 1 z 1 |
Autor: | kulikowski [ Śro, 23.03.2011, 21:30 ] |
Temat postu: | [szynobusy] 1933 Austro-Daimler/Fablok SAx ("Luxtorpeda") |
(C) Plewka.ovh.org.pl (C) Wikipedia (C) Forum.ioh.pl (C) Infrastruktura.kolej.pl Filmy: http://www.youtube.com/watch?v=ZuSXn8GI8BA http://www.youtube.com/watch?v=PbbWOgQxARk (C) Youtube.com Cytuj: Luxtorpeda – popularne okreĹ›lenie wagonu spalinowego o aerodynamicznych ksztaĹ‚tach, stosowanego w szybkich kolejowych poĹ‚Ä…czeniach miÄ™dzymiastowych w latach 30-tych XX wieku w Polsce. Popularnie mianem "Luxtorpedy" pasaĹĽerowie okreĹ›lali rĂłwnieĹĽ inne dalekobieĹĽne wagony spalinowe eksploatowane przez PKP zarĂłwno przed jak i po II wojnie Ĺ›wiatowej. Po odzyskaniu przez PolskÄ™ niepodlegĹ‚oĹ›ci w 1918 roku tabor tworzonych Polskich Kolei PaĹ„stwowych stanowiĹ‚y pojazdy przejÄ™te od zaborcĂłw, wĹ›rĂłd ktĂłrych znajdowaĹ‚ siÄ™ jeden wagon spalinowy. Eksploatacja tego wagonu pokazaĹ‚a, ĹĽe jest on znacznie efektywniejszy niĹĽ wagony parowe oraz skĹ‚ady klasyczne z parowozem[1]. Celem zbadania przydatnoĹ›ci stosowania wagonĂłw spalinowych w 1933 roku wypoĹĽyczono od firmy Austro-Daimler-Puch; a po pomyĹ›lnym zakoĹ„czeniu prĂłb odkupiono wagon spalinowy, okreĹ›lany jako "luxtorpeda" i oznaczony przez PKP SAx 90080. Na bazie planĂłw zakupionego wagonu w Fabloku wyprodukowano 5 egzemplarzy "Luxtorpedy" o oznaczeniach PKP od SAx 90081 do SAx 90085, wyposaĹĽonych w silnik MAN i majÄ…cych lepsze parametry eksploatacyjne oraz niĹĽszÄ… cenÄ™ zakupu i eksploatacji niĹĽ pierwowzĂłr . W roku 1936 jedna z "luxtorped" ustanowiĹ‚a niepobity dotÄ…d rekord przejazdu na trasie KrakĂłw –Zakopane: 2 godziny 18 minut[2]. Podobne wagony spalinowe byĹ‚y wprowadzane w latach 30. do obsĹ‚ugi poĹ‚Ä…czeĹ„ dalekobieĹĽnych w innych krajach – np. w Niemczech wiÄ™kszość duĹĽych miast byĹ‚o poĹ‚Ä…czonych pociÄ…gami skĹ‚adajÄ…cymi siÄ™ z szybkich wagonĂłw spalinowych – najbardziej znany pociÄ…g LatajÄ…cy Hamburczyk Ĺ‚Ä…czyĹ‚ Berlin z Hamburgiem a LatajÄ…cy ĹšlÄ…zak – Berlin przez WrocĹ‚aw i Opole z Bytomiem. Wprowadzana w Polsce "Luxtorpeda" miaĹ‚a zdecydowanie luksusowy charakter – o czym Ĺ›wiadczyĹ‚y nie tylko wysokie ceny biletĂłw, nowoczesny ksztaĹ‚t wagonĂłw czy wyposaĹĽenie wagonĂłw wyĹ‚Ä…cznie w miejsca pierwszej klasy, lecz rĂłwnieĹĽ przeznaczenie jej przede wszystkim do obsĹ‚ugi poĹ‚Ä…czeĹ„ z modnym Zakopanem, do ktĂłrego docieraĹ‚a z Krakowa w 2 godziny 18 minut! Wszystkie 6 wagonĂłw do wybuchu II w.Ĺ›. stacjonowaĹ‚o w Krakowie, byĹ‚y to: 1 wagon Austro-Daimler-Puch z 1933 o numerze SAx90080 (austriackie oznaczenie VT63) 5 wagonĂłw wyprodukowanych przez Fablok (z silnikami MAN) o numerach SAx90081-SAx90085. Wagony te obsĹ‚ugiwaĹ‚y m.in. najbardziej znanÄ… relacjÄ™ KrakĂłw – Zakopane, oraz KrakĂłw-Katowice i KrakĂłw-Krynica. Linie te, wymagajÄ…ce zmiany kierunku jazdy pociÄ…gu byĹ‚y szczegĂłlnie preferowane dla "Luxtorpedy", ktĂłrej konstrukcja wymagaĹ‚a obecnoĹ›ci maszynistĂłw w obu kabinach. W normalnej eksploatacji "Luxtorpedy" nie mogĹ‚y być Ĺ‚Ä…czone z innymi wagonami. Podczas niemieckich bombardowaĹ„ we IX 1939 zniszczone zostaĹ‚y 4 z 6 "luxtorped" – 2 w Krakowie i 2 w SkarĹĽysku-Kamiennej (w tym SAx 90080). Dwa niezniszczone wagony byĹ‚y podczas wojny eksploatowane jako specjalne (SonderzĂĽge) tylko dla NiemcĂłw i jeĹşdziĹ‚y na trasach z Krakowa do Zakopanego lub do Krynicy. ObsĹ‚ugiwaĹ‚y takĹĽe wycieczki specjalnych goĹ›ci Generalnego Gubernatora. W 1945 wagony przejÄ™te przez armiÄ™ radzieckÄ… wrĂłciĹ‚y do Krakowa w mocno niekompletnym stanie i nie mogĹ‚y być wykorzystane w ruchu pasaĹĽerskim. Jeden z pociÄ…gĂłw sĹ‚uĹĽyĹ‚ za magazyn części zamiennych dla drugiego dowoĹĽÄ…cego pracownikĂłw do kopalni Siersza w Trzebini. OkoĹ‚o roku 1954 oba zostaĹ‚y pociÄ™te na zĹ‚om i do dziĹ› nie zachowaĹ‚ siÄ™ ĹĽaden egzemplarz. Dane techniczne Producent: Austro-Daimler, Wiener Neustadt, Austria (#90 080) / Fablok, ChrzanĂłw, Polska (#90 081...5) Wyprodukowanych: 6 szt. Szerokość toru: 1435 mm Trakcja: spalinowa Liczba osi: 2 UkĹ‚ad osi: 1A-A1 Rozstaw osi: 2950 / 3070 mm DĹ‚ugość: 22 500 mm Szerokość: 2800 / 2817 mm Wysokość: 2640 / 2638 mm Masa sĹ‚uĹĽbowa: 22 t Ĺšrednica kół: 1030 mm Liczba miejsc 56 staĹ‚ych + 18 skĹ‚adanych / 48 lub 52 staĹ‚ych + 4 skĹ‚adanych (mniejsza liczba miejsc w wagonach posiadajÄ…cych miejsca do przewozu nart) Silniki trakcyjne: Puch / MAN, 2 Ă— benzynowe / 2 Ă— diesel, 6-cylindrowe Moc silnikĂłw: 2 Ă— 59 kW / 2 Ă— 92 kW ZuĹĽycie paliwa (na linii poziomej) : 2 Ă— 15,2 kg/100 km PrÄ™dkość konstrukcyjna: 100 / 115 km/h PrzekĹ‚adnia: hydrokinetyczna (C) Plewka.ovh.org.pl Wikipedia Forum.ioh.pl Infrastruktura.kolej.pl Youtube.com POKROPIĹSKI Bohdan - Luxtorpeda PKP; Wydawnictwa Komunikacji i ĹÄ…cznoĹ›ci, Warszawa, Wyd. 2, 2007 |
Autor: | Alfisti4ever [ Śro, 23.03.2011, 21:39 ] |
Temat postu: | Re: [szynobusy] 1933 Austro-Daimler/Fablok SAx ("Luxtorpeda") |
kulikowski napisał(a): do obsĹ‚ugi poĹ‚Ä…czeĹ„ z modnym Zakopanem, do ktĂłrego docieraĹ‚a z Krakowa w 2 godziny 18 minut! Dzisiaj, prawie 80 lat później czas ten wynosi okoĹ‚o 3 godziny 30 minut |
Autor: | Fiona [ Czw, 24.03.2011, 10:44 ] |
Temat postu: | Re: [szynobusy] 1933 Austro-Daimler/Fablok SAx ("Luxtorpeda") |
Cytuj: Dzisiaj, prawie 80 lat później czas ten wynosi około 3 godziny 30 minut Oj tam. Nie narzekać na PKP, taka promocja: "Płacisz tyle samo, jedziesz dwa razy dłużej". |
Autor: | RR ltd Co. [ Śro, 29.01.2014, 12:08 ] |
Temat postu: | Re: [szynobusy] 1933 Austro-Daimler/Fablok SAx ("Luxtorpeda") |
Wiedziałem, że jest gdzieś taki temat, założony przez kulikowskiego NAC |
Autor: | kulikowski [ Czw, 12.02.2015, 0:53 ] |
Temat postu: | Re: [szynobusy] 1933 Austro-Daimler/Fablok SAx ("Luxtorpeda" |
Austro-Daimler SAx (egzemplarz austriacki - charakterystyczne odrębne małe tylne światła) wnętrze rysunek wymiarowy (C) Heritage Railway Magazine@Facebook.com Klub.senior.pl Eu07.pl |
Strona 1 z 1 | Wszystkie czasy w strefie UTC + 1 godzina |
Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group http://www.phpbb.com/ |